Fresco’s paradijs de nieuwe zijderoute; de socrateslezing 2013

De Vrijwillige Burgerwacht Haarlem, een tot nog toe vrijwel onbekend fenomeen in de geschiedenis van de gemeente Haarlem, heeft vanaf medio november 1918 tot mei 1940 een heel eigen stempel gedrukt op het maatschappelijk leven. Duizenden mannen en vrouwen hebben indertijd met enthousiasme een deel van hun vrije tijd aan deze organisatie gewijd. Hun verhaal is nooit opgetekend, waardoor de burgerwachters en niet alleen die van Haarlem in vergetelheid zijn geraakt. Metterdaad! belicht een uniek facet uit de geschiedenis van het interbellum. Het schetst het beeld van een organisatie die aanvankelijk werd opgericht als bolwerk tegen politiek extreem links, tegen de revolutionaire dreiging die daarvan uitging, om halverwege de jaren dertig te gaan fungeren als bolwerk tegen politiek extreem rechts, tegen de dreiging van tal van fascistische organisaties en splinterpartijen. In de meidagen van 1940 deden de burgerwachters hun plicht, daarna viel het doek definitief. Oud-waarnemend hoofdcommissaris van politie Ben Endlich, van 1934 tot 1939 lid van de vbh en tijdens de bezetting actief in het verzet, werkte voor dit project nauw samen met de bekende historica Nanda van der Zee.